วันพุธที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2552

ช่วงต้นก่อนวันบวช

บวชนับว่าเป็นธรรมเนียมประเพณีของชาวไทย ที่นับถือพระพุทธศาสนา เพราะผู้ที่มั่นคงในพระพุทธศาสนา มีจุดมุ่งหมายให้บุตรของตนได้เป็นศาสนทายาท สืบต่ออายุพระพุทธศาสนาให้ยืนยาวต่อไป อีกประการหนึ่งคือ ต้องการปลูกฝังบุตรของตนได้เรียนรู้หลักของพระศาสนา เพื่อจะได้นำไปประพฤติปฏิบัติในชีวิตการครองเรือนต่อไป


กุลบุตรผู้จะบวชต้องมีอายุครบยี่สิบปีบริบูรณ์ เมื่ออายุครบบวชและสมัครใจจะบวชแล้ว พ่อแม่จะนำบุตรของตนไปหาเจ้าอาวาสวัดใกล้บ้าน หรือวัดที่ตนเป็นทายกทายิกาแห่งวัดนั้นอยู่ เพื่อมอบตัวให้ท่านบวชให้ การไปมอบตัวควรจัดดอกไม้ ธูปเทียน ไปถวายในการมอบตัวด้วย


พระอุปัชฌาย์จะสอบถามพ่อแม่ หรือผู้ที่ขอบวชเอง ถึงวันเดือนปีเกิด และคุณสมบัติของผู้ที่จะขอบวช ถ้าเห็นว่ามีคุณลักษณะครบถ้วน ไม่เป็นคนต้องห้ามในการที่จะให้บรรพชาอุปสมบท ท่านก็จะรับเข้าบวช โดยมอบใบสมัครขอบรรพชาอุปสมบท และใบรับรองให้ไปกรอกรายการแล้วถวายท่านเป็นหลักฐาน ก่อนถึงวันบรรพชาอุปสมบทไม่น้อยกว่า ๑๕ วัน จากนั้นก็นัดหมายให้ผู้ที่จะบวชซึ่งเรียกว่า นาคหรือเจ้านาค มาฝึกซ้อมการปฏิบัติเกี่ยวกับพิธีบวช และกำหนดวันที่จะทำการบรรพชาอุปสมบท






งานบวช คงต้องแยกเป็น2 วัน


วันแรกคือ วันสุกดิบ


วันที่สองคือ วันบวชวันสุกดิบ ช่วงกลางวันก็จะมีการทำกับข้าว ทำขนมที่ใช้ในงาน ช่วงเย็น ก็จะเป็นการโกนผมผู้ที่จะบวชแล้วตอนค่ำก็จะเป็นพิธีทำขวัญนาคส่วนวันบวช บางงานก็จะมีพิธีเลี้ยงพระตอนเช้า แล้วสาย ๆ ก็จะเป็นพิธีบวช แล้วก็จะเป็นการเลี้ยงเพลหลักๆ งานก็มีอย่างนี้แหละครับ แต่ว่า ในแต่ละช่วงของงานก็จะมีรายละเอียดที่เพิ่มเติมขึ้นมา


วันสุกดิบ บางงานก็มี บางงานก็ไม่มี ผมพูดถึงไว้เลยแล้วกันนะครับถ้าหากมี สิ่งที่ไม่ควรพลาด ก็คือ ช่วงเย็น ที่มีการโกนผมผู้ที่จะบวชปกติ พ่อแม่ ปู่ย่าตายาย จะเป็นกลุ่มแรก ๆ ที่ตัดผมให้กับนาค หลังจากนั้นก็จะเป็นญาติพี่น้อง มิตรสหายต้องพยายามเก็บรูป พ่อแม่ ปู่ย่าตายาย ตัดผมให้ได้นะครับ ส่วนคนอื่น แล้วแต่ความสำคัญ เวลาตอนนี้ สามารถบอกให้แต่ละคน แอ็คชั่น ช้า ๆ เพื่อที่จะเก็บรูปได้เลยครับเสียดาย ผมไม่มีตัวอย่างรูปตอนนี้อยู่เลย

หลังจากนั้น พระจะมาโกนผมต่อให้ แล้ว พ่อแม่ก็จะมาอาบน้ำนาค บางที่ก็มีการทาขมิ้นให้ตัวเหลืองเป็นสีทองให้ด้วยครับก็ควรจะเก็บภาพตรงนี้ไว้ด้วยนะครับมีประเด็นนิดนึง ตรงการโกนผม บางคนก็ถือ บางคนก็เห็นเป็นเรื่องตลก คือรูปของนาค โกนหัวยังไม่เสร็จ จะเห็นผมครึ่งหัวมั่ง แหว่ง ๆ มั่ง อันนี้ก็ต้องพิจารณา อย่าให้มันดูน่าเกลียดนะครับ




หลังจากนั้น ช่วงกลางคืน จะเป็นการ ทำขวัญนาค ก็ถ่ายเก็บบรรยากาศทั่วไปครับแต่เหตุการณ์สำคัญที่ต้องเก็บก็คือ ตอนเวียนเทียน รูปหลักๆ ก็คงเป็น พ่อแม่ของนาค ช่วงนี้ไม่ต้องรีบมากนะครับ เพราะเวียนเทียนมีตั้ง 3 รอบ ถ้ารอบแรก ถ่ายไม่ทัน รอบต่อไปก็เตรียมตัวให้ดีเลย จะได้ไม่เปลืองฟิลม์ หรือ เมมโมรี่การ์ดครับอีกช่วงที่สำคัญก็คือ เวลาหมอทำขวัญ ตักไข่ ตักมะพร้าว ป้อนนาค เก็บภาพได้ ก็จะทำให้บรรยากาศงานสมบูรณ์มากขึ้นนอกจากนี้ บายศรีที่ใช้ในงาน ก็น่าจะถ่ายเก็บไว้นะครับเนื่องจากเป็นงานช่วงกลางคืน แฟลชจะสำคัญมาก เตรียมถ่านแฟลชให้พร้อมนะครับ




รูปภาพการเขียนคำขอบวชของนาค

วันจันทร์ที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2552

ช่วงแห่เข้าวัด

ตามประเพณีนิยม มักปลงผมนาค และทำขวัญนาคที่บ้านของเจ้านาค วันรุ่งขึ้นจึงมีขบวนแห่ไปยังวัด แล้วแห่นาคไปยังโบสถ์ เวียนโบสถ์สามรอบแบบทักษิณาวรรต พร้อมด้วยเครื่องอัฏฐบริขารที่ใช้ในการบวช และของที่ถวายพระ จนครบแล้วจะให้นาคมาวันทาสีมา ส่วนเครื่องอัฏฐบริขาร และของถวายพระ จะนำไปตั้งในโบสถ์ก่อน

การวันทาสีมา นาคจะจุดธูปเทียนที่เสมาหน้าโบสถ์ แล้วนั่งคุกเข่าประนมมือกล่าวคำวันทาสีมา ดังนี้

แบบที่หนึ่ง อิมินา สกฺกาเร พทฺธเสมายํ พุทฺธํ อภิปูชยามิ อิมินา สกฺกาเร พทฺธเสมายํ ธมฺมํ อภิปูชยามิ อิมินา สกฺกาเร พทฺธเสมายํ สงฺฆํ อภิปูชยามิ แล้วกราบปักดอกไม้ ธูปเทียน ณ ที่จัดไว้



แบบที่สอง อุกาส วนฺทามิ ภนฺเต สพฺพํ อปราธํ ขมถ เม ภนฺเต มยา กตํ ปญฺญํ สามินา อนุโมทิตพฺพํ สามินา กตํ ปุญญํ มยฺหํ ทาตพฺพํ สาธุ สาธุ อนุโมทามิ แล้วกราบ ปักดอกไม้ธูปเทียน ณ ที่จัดไว้





เมื่อวันทาเสมาเสร็จแล้ว นำนาคมาที่หน้าโบสถ์ นาคจะโปรยทาน



การถ่ายรูป



ถ้าหากช่วงเช้ามีเลี้ยงพระเช้าก็ไปถ่ายบรรยากาศเก็บไว้สักหน่อยพอถึงเวลางานจริง ก็จะมีการเวียนโบสถ์ช่วงนี้ ต้องถ่ายเก็บบุคคลสำคัญ ๆ ในงานให้ได้นะครับลำดับแรกเลย ก็คือ นาค ที่จะเตรียมเป็นพระแหละครับลำดับถัดมาคือ พ่อแม่ของนาค ปกติ พ่อจะอุ้มบาต แม่จะอุ้มไตรบางงาน ไตรจะมีมากกว่า 1 ชุด ก็คงต้องเก็บให้ครบนะครับ ส่วนใหญ่ พ่อแม่ จะเดินอุ้มบาตรอุ้มไตรกันจนครบ 3 รอบ แต่บางครั้ง ก็จะส่งต่อให้ญาติพี่น้อง หรือผู้ที่เคารพนับถือ ได้เปลี่ยนมาอุ้มบาตรอุ้มไตร ก็ต้องถ่ายเก็บให้ครบนะครับรูปตัวอย่างนี้ใช้ไม่ได้นะ ไม่เห็นหน้าพ่อแม่นาคเลย




บรรยากาศ ขบวนแห่นาคก็เป็นอีกสิ่งที่สำคัญ พยายามเก็บคนในขบวนแห่ให้ได้ครบ ก็จะเยี่ยมมาก เพราะบางงาน เจ้าภาพ มาดูรูปแล้วถึงได้รู้ว่า อ้าว คนนี้มางานเราด้วยเหรอ ตรงนี้แหละครับ เป็นความสำเร็จของช่างภาพ



อย่าลืมถ่ายรูปนาคไว้ด้วยนะครับ ยิ่งถ้าบางงาน มีคนแบกนาคแห่รอบโบสถ์ ยิ่งต้องถ่ายให้เห็นคนแบกด้วยนะ

















































วันอาทิตย์ที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2552

ช่วงเข้าบวชอุปสมบท


เสร็จแล้วจึงจูงนาคเข้าโบสถ์ โดยบิดาจูงมือข้างขวา มารดาจูงมือข้างซ้าย พวกญาติคอยจับชายผ้าตามส่งข้างหลัง นาคต้องก้าวข้ามธรณีประตูห้ามเหยียบเป็นอันขาด เมื่อพ้นประตูไปแล้วให้เดินตรงไปที่พระปรธาน ไหว้พระประธานโดยใช้ดอกไม้ธูปเทียนอีกหนึ่งกำนำไปจุดธูปเทียนบูชาพระประธาน ใช้คำบูชาพระเหมือนคำวันทาเสมาข้างต้น แล้วกลับมานั่ง ณ ที่ซึ่งจัดไว้แถวผนังด้านหน้าของโบสถ์


พิธีบรรพชาอุปสมบท เมื่อถึงกำหนด พระสงฆ์ที่ได้รับอาราธนาในพิธีบวชมีพระอุปัชฌาย์ พระคู่สวดและพระอันดับจะเข้าอุโบสถ นั่งตามแผนผังที่คณะสงฆ์กำหนด พิธีเริ่มโดยพ่อแม่ผู้ปกครอง หรือญาติผู้ใหญ่เข้ามานั่งข้างหน้านาค เพื่อจะมอบผ้าไตรให้นาคเข้าทำพิธีบวชต่อพระสงฆ์ต่อไป ก่อนจะรับผ้าไตรนาคต้องกราบพ่อแม่ก่อน แล้วอุ้มผ้าไตรเดินคุกเข่าประนมมือเข้าไปท่ามกลางสงฆ์


หลังจากนั้นก็เป็นพิธีการในโบสถ์นาคจะเข้าไปกราบพระอุปชาญ์ ญาติผู้ใหญ่จะมอบผ้าให้เพื่อนาคจะนำไปใช้ต่อไป


กล่าวคำขอบรรพชาต่อ พระอุปัชฌาชย์ แล้วออกมาครองผ้า





หลังจากนั้น นาค จะนำสบงจีวร ไปมอบให้พระอุปชา เพื่อทำพิธีต่อไป ก็ต้องพยายามเก็บเหตุการณ์ต่าง ๆ เหล่านี้ให้ทัน


แล้วเข้าไปขอศีลกับพระอาจารย์เป็นอันได้บวชเป็นสามเณรแล้ว ต่อจากนั้นอุ้มบาตรเข้าไปหาพระอุปัชฌาย์กล่าวคำขอนิสัย เมื่อท่านเอาบาตรคล้องคอแล้วมอบบาตรจีวรให้ ให้ออกไปยืนข้างนอก ตอนนี้พระอาจารย์คู่สวดจะสมมุติตนเป็นผู้สอนและซักซ้อมนาคแล้วออกไปซักถามนาค พอถามแล้วก็เรียกนาคเข้ามาถามต่อหน้าสงฆ์ พระอุปัชฌาย์ทำหน้าที่บอกเล่าสงฆ์ แล้วอาจารย์สวดเป็นผู้ถามพอถามเสร็จก็สวดญัติ 1 ครั้ง และอนุสาวนา 3 ครั้ง เรียก ญัตติจตุตถกรรมวาจา เป็นอันว่านาคนั้นได้บวชเป็นพระภิกษุโดยสมบูรณ์แล้ว




* พอขึ้นช่วงสวดยัติเนี่ย พระจะไม่ให้ช่างภาพเข้าไปใกล้บริเวณที่ทำพิธีและช่างภาพแถวบ้านผมก็เคยบอก ๆ ว่าพอสวดยัติแล้ว ให้ออกมาพักเลยไม่มีอะไรแล้ว.. ให้รอออกมาถ่ายตอนตักบาตรแต่จริง ๆ แล้ว ผมมาทราบทีหลังว่าเราไม่จำเป็นต้องออกมาข้างนอก เพราะยังมีพิธีให้เราถ่ายอีกมากมาย (ซึ่งผมเสียดายมากที่ไม่ได้ถ่าย..)



การบอกอนุศาสน์เมื่อบวชแล้ว พระอุปัชฌาย์จะบอกอนุศาสน์ คือ บอกกิจที่พระควรทำและไม่ควรทำ เมื่อพระอุปัชฌาย์บอก อนุศาสน์เสร็จแล้ว เจ้าภาพ ญาติมิตรถวายของพระอันดับ พระใหม่ถวายพระอาจารย์คู่สวดอีกหนึ่งรูปที่ยังมิได้ถวาย ต่อจากนั้นพระอุปัชฌาย์จะบอกให้พระใหม่มานั่งรับประเคนของบริวารบวชที่ด้านหน้า พระใหม่จะออกมานั่งพับเพียบอยู่ท้ายอาสนสงฆ์ ทอดผ้ากราบไว้ข้างหน้า หากผู้ชายประเคนก็รับของด้วยมือ หากเป็นผู้หญิงก็จับผ้ากราบไว้ โยมผู้หญิงจะวางบนผ้ากราบ เมื่อรับของประเคนหมดแล้ว ให้กลับนั่งหันหน้ามาทางพระสงฆ์ เตรียมกรวดน้ำ



การกรวดน้ำ เมื่อเสร็จการรับประเคนแล้ว พระใหม่และพ่อแม่หรือผู้ปกครอง หรือเจ้าภาพในการบวชครั้งนี้ จะกรวดน้ำโดยใช้เต้ากรวดน้ำคนละที่ เมื่อพระอุปัชฌาย์ซึ่งเป็นประธานสงฆ์ในที่นั้น เริ่มบทอนุโมทนาว่า ยถา วารีวหา ปูร ....พระใหม่และญาติที่เป็นเจ้าภาพก็จะกรวดน้ำพร้อมกัน เมื่อขึ้นบท สพฺพีติโย.... ก็กรวดน้ำหมดเต้าพอดี นั่งพนมมือรับพรจากพระสงฆ์ เสร็จแล้วพระใหม่กราบเบญจางคประดิษฐ์สามครั้ง เป็นอันเสร็จพิธีการบวช



พยายามเก็บบรรยากาศต่าง ๆ ในโบสถ์ ให้ได้นะครับ เพื่อความหลากหล


พระพี่เลี้ยงจะพานาคไปเปลี่ยนผ้า ที่ด้านหลัง ก็ตามไปเก็บภาพมาให้ได้นะครับ






เสร็จแล้ว พระบวชใหม่ ก็จะมาปวารณากับหมู่สงฆ์ แล้วพระท่านก็จะคล้องบาตรให้กับพระใหม่
หลังจากนั้นพระพี่เลี้ยงจะนำพระใหม่ขึ้นจากโบสถ์ พระใหม่ควรสะพายบาตรด้วยไหล่ขวา มือซ้ายถือพัด ส่วนของอื่นให้ผู้อื่นถือไป พระพี่เลี้ยงจะนำออกทางประตูหน้า


ตอนนี้ ญาติโยม จะถวายของใช้ต่าง ๆ ให้กับพระใหม่






ญาติโยมจะเข้ามาทำบุญกับพระใหม่ ตากล้องก็ถ่ายรูปเสร็จ แล้ว รีบไปทำบุญด้วยนะครับ เพราะเชื่อกันว่า ทำบุญกับพระเพิ่งบวช บุญแรงครับ




































ช่วงนี้ก็จะนิยม ให้พ่อแม่ญาติพี่น้อง และเพื่อน ๆ ถ่ายรูปกับพระใหม่ หน้าพระอุโบสถครับ... แล้วก็พอร์ตเทรตพระ





ที่มา
http://www.2how.com/board/31655.htmlhttp://www.thaidphoto.com/forums/showthread.php?t=28344http://www.photohutgroup.com/index.php?lay=boardshow&ac=webboard_show&WBntype=1&Category=photohutgroupcom&thispage=1&No=1260414http://www.taklong.com/tiptrick/show-tiptrick.php?No=159163http://topicstock.pantip.com/camera/topicstock/O3332866/O3332866.htmlhttp://www.thaidphoto.com/forums/showthread.php?t=28344